به نقل از «پول نیوز»

نفوذ سفارت آمریکا در تهران به روایت سولیوان؛ ۲ هزار مأمور در ایران داشتیم!

تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۱۱۲۲۹

ویلیام سولیوان واپسین سفیر آمریکا در تهران در خاطراتش درباره حجم و وسعت کمی و کیفی سفارتخانه‌شان در تهران می‌نویسد: تعداد کارکنان سفارت به اضافه مامورینی که در قسمت نظامی کار می‌کردند، بالغ بر ۲ هزار مأمور بود!

سید امیر مکی پژوهشگر تاریخ معاصر در یادداشتی به بررسی نفوذ سفارتاخنه آمریکا در بعد نظامی و ارتش ایران پرداخت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نفوذی که در لابه‌لای خاطرات آخرین سفیر آمریکا در تهران به آن اشاره شده است.

از اواخر دهه ۱۹۴۰ (شهریور ۲۰) کمک‌های ایالات متحده عامل احیا و بازسازی در ارتش ایران شد، تا آنجا که در اواخر سلطنت محمد رضا پهلوی به استثنای شش نفر از افسران ارشد آمریکائی بقیه مستشاران و کارکنان آمریکایی در نیرو‌های مسلح ایران، همگی حقوق بگیر دولت ایران بودند که خود جای بسی تامل و تفکر دارد.

ویلیام سولیوان در کتاب خود با نام «ماموریت در ایران» گفته است: "شخصا بر این عقیده‌ام که بسیاری از نقشه‌های نظامی شاه، خیالی و غیر عملی بود و بسیاری از وسائل و تجهیزات مدرن نظامی که از طرف رژیم شاه خریداری شده و یا سفارش داده شده بود، بدون کمک و حضور مستمر کارشناسان خارجی در حد مطلوب قابل بهره برداری نبود. "

تایید این مطالب را می‌توان از گفته‌های ژنرال هایزر در خاطراتش در ۱۵ دیماه ۱۳۵۷ نیز استخراج کرد که گفت: "ارتش ایران از هم پاشیده شده، اکنون به نقطه‌ای رسیده که قادر به انجام هیچ کاری نیست. "

فساد و سوء استفاده‌های کلان در برنامه‌های خرید و تامین اسلحه و تجهیزات نظامی حائز اهمیت بوده آنچنانکه سولیوان بیان می‌کرد: "تن‌ها ایالات متحده آمریکا فروشنده سلاح و اسلحه به ایران نبود، انگلیسی‌ها وسائل نقلیه سنگین و تانک‌های چیفتن به ایران می‌فروختند، فرانسوی‌ها تجهیزات نیروی دریایی و ناوچه‌های جنگی به ایران می‌فروختند و آلمانی‌ها هم مشغول قرارداد‌هایی برای ساختن زیردریایی به ایران بودند و حتی روس‌ها هم اتومبیل‌های زره پوش و وسایل تخلیه سبک، کامیون و تجهیزات توپخانه به ارتش ایران می‌فروختند و، اما اینکه ژنرال طوفانیان معاون وزارت جنگ که مسئول تدارکات و خرید‌های نظامی نیرو‌های مسلح ایران بود و با اسرائیلی‌ها نیز روابط نزدیکی داشت که در نتیجه همین همکاری‌ها و با کمک کارشناسان اسرائیلی از سلاح‌های تولیدی آن‌ها هم در نیرو‌های مسلح ایران استفاده می‌کردند. "

بسیاری از نقشه‌های نظامی شاه، خیالی و غیر عملی بود و با وجود اینکه بسیاری از وسائل و تجهیزات مدرن نظامی که از طرف رژیم شاه خریداری شده و یا سفارش داده شده بود، بدون کمک و حضور مستمر کارشناسان خارجی در حد مطلوب قابل بهره برداری نبود

بنا به گفته‌های فردوست، ژنرال طوفانیان حق الحساب‌های ویژه‌ای نیز کسب می‌کرد: "سفارش دهنده تجهیزات شخص محمدرضا بود و البته نظر طوفانیان هم موثر بود ... در معاملات بزرگ ۲ درصد و در اقلام کوچک تا ۵ درصد پرداخت می‌شد که فروشندگان بدون هیچ سوالی به حساب مسئول خرید واریز می‌کردند، البته طوفانیان به نحوی عمل نمی‌کرد که محمدرضا حساسیت پیدا کند، او ارقام دقیق پورسانت را به محمد رضا می‌گفت، محمد رضا مقداری را به خودش می‌داد و در مورد بقیه مبلغ دستور می‌داد که به کدام شخص و به چه مبلغی پرداخت شود.

نکته حائز اهمیت در این بود که آمریکائی‌ها تسلط بی، چون و چرایی بر زیرساخت‌های نیرو‌های مسلح کشور داشتند که از ریزترین مسائل داخلی هم باخبر بودند و اعمال نظر می‌نمودند آنچنانکه سولیوان در خاطراتش آورده بود که: شاه برای بازدید من از تاسیسات نظامی ایران کارت بلانش (اختیار تام) داده بود، ولی به مقامات نظامی دستور داده شد که این موضوع بطور کامل محرمانه تلقی گردد و تقاضای هیچیک از سفیران خارجی، از جمله سفیر شوروی برای چنین بازدیدهائی پذیرفته نشود

یکی از جالبترین و سوال برانگیز‌ترین بازدید‌های سولیوان از تاسیسات و عملیات نظامی، حضور در یکی از نمایش‌های هوایی ارتش در یک فرودگاه نظامی جنوب شرق ایران بودکه به شرح زیر است:

"... صبح روزی که قراربود این برنامه اجرا شود به اتفاق گروهی از مستشاران و افسران ارشد آمریکائی و ایرانی با یک هواپیمای حمل و نقل نیروی هوائی به سوی بیابان‌های جنوب شرقی ایران در یک زمین مسطح در وسط کویر روی باند علامت گذاری شده نشستیم، این فرودگاه در نزدیکی شهر طبس بود (همان نقطه‌ای است که در سال ۱۹۸۰ برای عملیات نافرجام نجات گروگان‌های آمریکایی مورد استفاده قرار گرفت)، چند دقیقه بعد هواپیمای دیگری در آسمان ظاهر شد و افسران ایرانی و کلیه کسانی که در فرودگاه حاضر بودند برای تشریفات و استقبال رسمی به صف شدند و از من خواستند که در صف اول بایستم که بعد از من وزیر دفاع و سپس سایر مقامات نظامی ایرانی و آمریکایی، از ژنرال چهارستاره تا افسران دیگر در رده‌های پایین‌تر صف کشیدند و سپس هواپیمای دوم که آن هم از نوع هواپیمای حمل و نقل نظامی بود به زمین نشست...

اولین کسی که از هواپیما خارج شد شاه بود که شخصا خلبانی هواپیما را به عهده داشت؛ شاه به محض خروج پای پیاده به طرف مستقبلین به راه افتاد و بدون توجه به احترامات نظامی که از طریق افسران ارشد ایرانی به عمل می‌آمد مستقیما به طرف من آمد و دست مرا فشرد و از سایر مستقبلین شاه فقط با وزیر دفاع دست داد و سپس مرا دعوت کرد که همراه او به کامیون سربسته‌ای که در انتظار بود بروم و تمامی نفرات آنجا سوار بر کامیون دیگری شدند، پس از مدتی صحبت در فضای خودمانی به شاه علامت دادند که مراسم در حال آغاز و نمایش هوایی شروع خواهد شد، ناگهان چنان تغییر قیافه داد که آن صحنه را هرگز فراموش نمی‌کنم، شاه در یک چشم به هم زدن از یک میزبان بی تکلف و متبسم و مهربان که لحظه‌ای پیش با هم صحبت می‌کردیم به صورت یک سلطان مستبد با قیافه‌ای خشک و آهنین درآمد و این تغییر قیافه را با چند حرکت ساده انجام داد، به نظر من تجزیه و تحلیل همین صحنه کوچک، تصویری روشن از ضعف‌های درونی شاه را نشان می‌دهد. "

بنا به اسناد بدست آمده در سال ۱۳۵۶ حدود سی و پنج هزار آمریکایی در ایران زندگی می‌کردند که تقریبا تمامی آن‌ها به استثنای قریب به دوهزارنفر، وابسته به شرکت‌ها و موسسات خصوصی آمریکایی بودند و قابل توجه اینکه بیشتر شرکت‌ها و موسسات آمریکایی مشغول در ایران در رشته‌های غیر نظامی فعال بودند و بدنبال کسب سود و منفعت زیادی از فروش محصولات و خدمات خود در کشورمان نفوذ داشتند.

سولیوان آخرین سفیر آمریکا در ایران در این‌باره می‌گوید: «. سرمایه گذاری و مشارکت موسسات آمریکایی در ایران بر مبنای عدالت و تساوی حقوق استوار نیست و اکثر شرکت‌ها بدون اینکه سرمایه‌ای در ایران به کار بیاندازند قرارداد‌های خدماتی با دولت و موسسات ایرانی داشتند.»

نفوذ بی حد و حصر آمریکا در زمان محمد رضا شاه را می‌توان از حجم و وسعت کمی و کیفی سفارتخانه‌شان در تهران از زبان سفیر سولیوان بخوانیم: "سفارت آمریکا در تهران فعالیت وسیع و پردامنه‌ای داشت، تعداد کارکنان سفارت به اضافه مامورینی که در قسمت نظامی کار می‌کردند بالغ بر دو هزار نفر می‌شدند که با اعضاء خانواده به پنج هزار نفر می‌رسیدند و تعداد ایرانیان وابسته به سفارت هم دوهزار نفربودند.

بیشترین فعالیت‌های سفارت شامل بخش نظامی می‌شد و اکثر مامورین نظامی برای آموزش ایرانیان جهت استفاده از سلاح‌ها و تکنیک‌های تازه به ایران اعزام می‌شدند و از طرف دیگر ما فعالیت‌های زیادی در زمینه سیاسی، اقتصادی، کنسولی، اطلاعاتی و اداری نیز داشتیم که علاوه بر همه این‌ها گروهی از مامورین جاسوسی ما که بیشتر با ایرانی‌ها در ارتباط بودند در میان پرسنل ما دیده می‌شدند (که احتمالا منظور او مامورین سیا در سفارت بودند) "

به طور خلاصه می‌توان گفت سفارت آمریکا در تهران فعالیت پیچیده و بسیار گسترده‌ای بر اساس دکترین نفوذ استعماری تعریف شده از خود در ایران نمایان می‌کرد.

منبع: فارس

منبع: پول نیوز

کلیدواژه: سفارت سفارت ایران سفارت آمریکا سفارت انگلیس سفارت روسیه آمریکا در تهران نیرو های مسلح ارتش ایران محمد رضا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.poolnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پول نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۱۱۲۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایران و روسیه ائتلاف دفاعی تشکیل می دهند؟

همشهری آنلاین – گروه سیاسی: سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، روز جمعه در دیدار با همتای ایرانی خود در حاشیه نشستی در قرقیزستان در حالی بر آمادگی مسکو برای گسترش همکاری‌های نظامی با ایران تاکید کرد که طی روزهای اخیر علی‌اکبر احمدیان، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران نیز در سن‌پترزبورگ در دیدار با همتای روس خود، یک تفاهم‌نامه امنیتی مشترک امضا کرده بودند.

در چنین شرایطی وزرای دفاع ایران و روسیه روز جمعه در حاشیه نشست وزرای دفاع سازمان همکاری شانگهای در شهر آستانه، پایتخت قرقیزستان، طی دیداری بر آمادگی دوطرف به‌منظور گسترش روزافزون مناسبات فی‌مابین در حوزه دفاعی – نظامی تاکید کردند؛ رویکردی که طی ماه‌های گذشته فضاسازی‌های گسترده‌ای را ازسوی دولت‌های غربی به‌همراه داشته‌است.

با این وجود اما، شویگو، وزیر دفاع روسیه در دیدار با امیر محمدرضا آشتیانی، همتای ایرانی خود، تاکید کرد که مسکو آمادگی خود را برای پیشرفت و گسترش بیشتر همکاری سودمند دوجانبه نظامی و همکاری نظامی- فنی اعلام می‌کند.

رایزنی‌های مهم ایران و روسیه

یک کارشناس مسائل روسیه در گفت‌وگو با همشهری آنلاین با اشاره به رایزنی‌های دفاعی – امنیتی اخیر میان ایران و روسیه گفت: طی دو سه روز اخیر شاهد برگزاری دو نشست مهم دفاعی – امنیتی با حضور مقام‌های ارشد ایرانی و روس بودیم که با رایزنی‌ها و گفت‌وگوهای دوجانبه مهمی نیز همراه شد.

روح‌الله مدبر افزود: حضور علی‌اکبر احمدیان، دبیر شورای‌عالی امنیت‌ملی ایران در اجلاس امنیتی سن‌پترزبورگ از یک‌سو و رایزنی‌های امیر آشتیانی، وزیر دفاع ایران با مقام ارشد روس در حاشیه نشست وزرای دفاع کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای ازسوی دیگر، نشان‌دهنده برداشتن گام‌های مهم و تازه تهران و مسکو در مسیر تقویت همکاری‌های دفاعی – نظامی فی‌مابین است.

وی با تاکید بر تاثیر عملیات «وعده صادق» بر مناسبات تهران و مسکو عنوان کرد: پس از انجام این عملیات موفق ازسوی ایران، که براساس ماده ۵۱ منشور ملل‌متحد حق مشروع ایران به‌حساب می‌آمد، شاهد بودیم که روسیه جزو کشورهایی بود که از استفاده ایران از حق دفاع مشروع خود، حمایت کرد.

حرکت در مسیر تشکیل ائتلاف دفاعی

این کارشناس مسائل روسیه درباره چشم‌انداز همکاری‌های دفاعی تهران و مسکو اظهارکرد: آنچه از تحولات جاری برمی‌آید، گویای این نکته است که دوطرف درحال گام برداشتن به‌ سمت ایجاد «ائتلاف دفاعی مشترک» هستند؛ ائتلافی که برای ایران و روسیه از اهمیت راهبردی ویژه‌ای برخوردار خواهد بود.

مدبر با اشاره به نشانه‌های حرکت دوطرف دراین مسیر ادامه داد: سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه روز جمعه در دیدار با همتای ایرانی خود به دو موضوع مهم اشاره کرد. نکته اول این بود که او تاکید کرد مسکو آماده تقویت همکاری‌های نظامی – فنی است. نکته دوم و مهم‌تر نیز این بود که شویگو از آمادگی روسیه به‌منظور گسترش همکاری‌های دوجانبه نظامی با ایران خبرداد.

وی تصریح کرد: معتقدم موضوعات مطرح شده در جریان رایزنی وزرای دفاع دو کشور را باید در چارچوب تاکیدهای اخیر ولادیمیر پوتین در پیامش به نشست امنیتی سن‌پترزبورگ بررسی کرد. رئیس‌جمهور روسیه در پیام ویدیویی خود به دوازدهمین اجلاس امنیتی سن‌پترزبورگ، آمادگی روسیه را برای «همکاری نزدیک با همه شرکای ذی‌نفع در تامین امنیت جهانی و منطقه‌ای» اعلام کرد؛ راهبردی که در راستای شکل‌گیری نظم جهانی چندقطبی جدید مدنظر قرار گرفته است.

ویژگی‌های ائتلاف دفاعی

این کارشناس مسائل روسیه با اشاره به موضع‌گیری‌های اخیر مقام‌های عالی‌رتبه روس درباره توسعه همکاری‌ها با تهران تاکید کرد: معتقدم با توجه به شرایط موجود، اکنون فرصت مناسبی برای حرکت از «همکاری‌های دفاعی – نظامی معمولی» به سوی «ائتلاف دفاعی مشترک» مهیا شده‌است.

مدبر با اشاره ویژگی‌های «ائتلاف دفاعی مشترک» عنوان کرد: ائتلاف دفاعی میان تهران و مسکو در واقع یک همکاری دفاعی – نظامی ارتقا یافته است تا دو طرف در صورت رسیدن به تهدیدهای مشترک، از یکدیگر دفاع کنند.

وی با اشاره به تجربه‌های گذشته تهران و مسکو در همکاری‌های دفاعی ادامه داد: همکاری‌های ایران و روسیه در سوریه طی سال‌های اخیر، یک تجربه در چارچوب «ائتلاف دفاعی» که با دستاوردهای قابل‌توجهی در عرصه مبارزه موثر با تروریسم همراه بود.

مدبر با اشاره به فضاسازی‌های غربی در زمینه همکاری‌های دفاعی تهران و مسکو افزود: غرب در موضوع تبادلات تسلیحاتی میان ایران و روسیه تبلیغات گسترده‌ای انجام می‌دهند. این موضوع نشان‌دهنده نگرانی‌های فزاینده آنها در قبال مناسبات دفاعی – نظامی ایران و روسیه است.

چرا غربی‌ها نگران شده‌اند؟

این کارشناس مسائل روسیه با بیان اینکه غربی‌ها نگرانند مبادا همکاری‌های دفاعی – نظامی ایران و روسیه به «ائتلاف دفاعی» برسد، تصریح کرد: تحقق این موضوع برای آنها تهدید مهمی به حساب می‌آید و آن را برای خود «خطرناک» ارزیابی می‌کنند.

مدبر با اشاره به حمایت روسیه از حق دفاع مشروع ایران در برابر رژیم صهیونیستی، ادامه داد: غربی‌ها نگران این موضوع هستند که این دست همکاری‌های تهران و مسکو به تعامل در طراحی مدل امنیتی خلیج‌فارس برسد؛ موضوعی که درباره آبراهه‌های بین‌المللی نیز صدق می‌کند.

وی بیان کرد: «تبادل تسلیحات» یکی از موضوع‌هایی است که نگرانی طرف‌های غربی و به دنبال آن، خبرسازی‌ها و فضاسازی‌های گسترده به قصد تخریب همکاری‌های دفاعی را به همراه داشته‌است. این درحالی است که همکاری‌های تهران – مسکو در عرصه‌های دفاعی – نظامی به‌طور دقیق و براساس نقشه راه مشخص شده، درحال انجام است؛ راهبردی که براساس منافع ملی دو کشور تعیین شده‌است.

خط رسانه‌ای غربگرایان

این کارشناس مسائل روسیه اظهارکرد: برخی جریان‌های غربگرا از یک‌سو معتقدند «ایران و روسیه نباید تبادل تسلیحات داشته باشند» و ازسوی دیگر درباره سرنوشت جنگنده‌های سوخویی که روس‌ها باید به ایران بدهند، ابراز نگرانی می‌کنند. اینها در حالی است که معتقدم این یک بازی غربی است.

مدبر با تاکید بر اینکه مراجع مربوط درصورت صلاحدید درباره تبادل تسلیحات میان دوطرف اطلاع‌رسانی‌های لازم را انجام خواهند داد، ادامه داد: برخی آگاهانه یا ناآگانه به‌دنبال این هستند این‌گونه القا کنند که روس‌ها قرار نیست به تعهدهای خود دراین زمینه عمل کنند. این در شرایطی است که همکاری‌های دفاعی - نظامی میان ایران و روسیه براساس منافع‌ملی دوطرف در مسیر ترسیم شده خود قرار دارد و ستادکل نیروهای تنها مرجع اطلاع‌رسانی دراین زمینه به‌شمار می‌رود.

وی با تاکید بر اینکه آنچه غربی‌ها را دراین حوزه نگران می‌کند، اطلاعات نداشتن آنها از همکاری‌های دفاعی – نظامی ایران روسیه است، اضافه‌کرد: طرف غربی تلاش می‌کند با طرح برخی ادعاها، از این موضوع برای تحت‌تاثیر قرار دادن مناسبات تهران – مسکو استفاده کند.

کد خبر 847301 برچسب‌ها تسلیحات نظامی خبر ویژه ایران و روسیه حمله ایران به اسرائیل دفاع - جنگنده